AI voor het leren van talen: de visie van de British Council

Nu bedrijven de taalvaardigheden van hun werknemers willen verbeteren, begint kunstmatige intelligentie (AI) geleidelijk zijn intrede te doen in trainingssystemen. We spraken met George Wilson, directeur Engelse programma's en schoolonderwijs bij de British Council, om erachter te komen wat AI echt kan betekenen voor het leren van talen.

[Interview]

ORSYS redactie: Sinds wanneer en waarom is de British Council geïnteresseerd in AI?

George Wilson: De British Council bestaat al meer dan 90 jaar, met onderwijs in de Engelse taal als kerntaak. Om onze leidende positie te behouden, is het essentieel om te anticiperen op toekomstige ontwikkelingen. De organisatie heeft van oudsher belangstelling voor onderwijstechnologie en AI is slechts de laatste iteratie - een volgende stap in een reis van innovatie... Het is essentieel om AI-tools niet alleen te begrijpen, maar ook vorm te geven, zodat ze effectief worden en geen negatieve verstoorders van het taalonderwijs. In 2024 publiceerden we een rapport over het gebruik van AI in het Engelse taalonderwijs, dat in juli van hetzelfde jaar werd bijgewerkt om de meest recente ontwikkelingen weer te geven. We willen op een geïnformeerde en nuttige manier over AI praten, zodat het een hefboom wordt voor kwaliteit in onze praktijk.

Kan AI het leren van talen effectief personaliseren?

De belofte van personalisatie die AI biedt, wekt veel verwachtingen. Het woord "personaliseren" bevat het woord "persoon". En deze personalisatie is niet nieuw: leerkrachten doen het al eeuwen. Wat veranderd is, is dat AI het mogelijk maakt om het op grote schaal te automatiseren en te verfijnen. Maar AI blijft een hulpmiddel. Het vervangt de docent of menselijke interactie niet. Het kan bijdragen aan de effectiviteit van training, zoals het internet dat destijds deed.

Acculturatie met AI vereist daarom training voor docenten. Ze moeten worden ondersteund zodat ze zich AI-tools zo effectief mogelijk eigen kunnen maken.

Deze transformatie heeft ondersteuning nodig. We maken ons allemaal zorgen over de gewenning aan AI. Het is niet alleen een kwestie van de tools onder de knie krijgen, maar ook van nadenken over hoe we ze in onze beroepspraktijk gebruiken, in een geest van verantwoordelijkheid. De British Council heeft het volgende gepubliceerd gidsen voor goede praktijken om leerkrachten en scholen bij deze overgang te ondersteunen. In Frankrijk wordt deze dynamiek ondersteund door een recent handvest van het Franse ministerie van Onderwijs (Juni 2025).

Welke soorten AI-tools zijn het meest veelbelovend voor het leren van Engels? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat deze tools mensgericht blijven en echte vooruitgang stimuleren?

Generatieve AI en grote taalmodellen (LLM's) staan tegenwoordig in het middelpunt van de belangstelling. Ze hebben het potentieel om de manier waarop we talen leren te revolutioneren en te beïnvloeden, maar ook om onze relatie met communicatie in vreemde talen op de proef te stellen, gezien hun indrukwekkende vertaalprestaties. Automatische vertaalhulpmiddelen moeten altijd discreet gebruikt worden. Ze vergemakkelijken uitwisselingen, maar zijn geen vervanging voor persoonlijke expressie of cultureel begrip. Taal maakt deel uit van onze identiteit.

Denk je dat talenkennis minder belangrijk zal worden in het tijdperk van automatische vertalers?

Je kunt een vertaler gebruiken om sneller te gaan, maar een oprecht gesprek, een vertrouwensband of vriendschap kun je niet opbouwen via een AI. Een taal spreken betekent ook jezelf laten gelden, keuzes maken die jou definiëren. AI kan onze expressie versterken, maar mag onze stem niet vervangen. Het is essentieel om controle te houden over de boodschap die we uitzenden.

Laten we het hebben over best practices en de weg vooruit. Welk advies zou u geven aan een bedrijf dat het niveau Engels van zijn werknemers wil verbeteren?

Als een bedrijf het niveau Engels van zijn werknemers wil verbeteren, moet het eerst bedenken dat elke cursist uniek is. Maar al te vaak zijn trainingen gestandaardiseerd, gebaseerd op rigide taalniveaus, terwijl elk individu zijn of haar eigen taalkundige en professionele behoeften heeft. Het is daarom cruciaal om een beroep te doen op experts die deze specifieke behoeften kunnen inschatten en echt gepersonaliseerde cursussen kunnen ontwerpen. Een CEO gebruikt de Engelse taal niet op dezelfde manier als een bewaker: het gebruik is anders en de doelstellingen ook.

We moeten ook af van de mythe van linguïstische perfectie. Waar het om gaat is dat je je duidelijk en effectief kunt uitdrukken. Veel mensen worden door hun accent belemmerd om te spreken, ook al is het een troef en een kenmerk van hun identiteit dat behouden moet blijven. We moeten zelfvertrouwen kweken in plaats van een obsessie voor perfectie.

Tot slot is het essentieel om te onthouden dat Engels onderwijzen niet iets is dat je kunt improviseren. Engels spreken is niet genoeg om leraar te zijn. Het is een beroep dat steunt op gedegen kennis van pedagogie, taalkunde en opgebouwde ervaring. Als je de juiste professionals kiest, ben je verzekerd van een kwalitatief goede opleiding.

Dus niet al je docenten Engels zijn moedertaalsprekers?

De beste leraren zijn niet noodzakelijk moedertaalsprekers. Wat telt is de beheersing van de taal en het vermogen om de taal te onderwijzen. We moeten afstappen van het idee dat afkomst bepalend is voor legitimiteit. Diversiteit in achtergrond en ervaring verrijkt het leren.

Hoe ziet u de taaltraining zich de komende vijf jaar ontwikkelen?

We voeren momenteel verschillende onderzoeksprojecten uit als onderdeel van ons onderzoek, De toekomst van het Engels. Deze studie onderzoekt acht belangrijke thema's, waaronder: in hoeverre zullen professionele behoeften de leermethoden herdefiniëren? De antwoorden zijn nog niet duidelijk, maar één ding is zeker: de toekomst van taalonderwijs moet gebaseerd zijn op solide principes.

We moeten af van een visie die zich uitsluitend richt op moedertaalsprekers. Engels is van iedereen die het gebruikt en vandaag spreken meer mensen Engels als tweede taal dan als moedertaal. Dit is de realiteit die versterkt moet worden: vertrouwen, toeëigening, dagelijks gebruik - professioneel, emotioneel of academisch.

Technologie zal een centrale rol spelen in deze transformatie. Technologie opent nu al nieuwe perspectieven door toegang te bieden tot flexibelere en inclusievere vormen van hybride of afstandsonderwijs. Zoals we sinds de pandemie hebben gezien, heeft online onderwijs een revolutie teweeggebracht zonder de noodzaak van face-to-face onderwijs weg te nemen. Dit nieuwe evenwicht betekent dat de leermiddelen beter kunnen worden aangepast aan elke situatie. Het maakt ook de weg vrij voor een meer inclusieve aanpak, waarbij moedertalen en meertaligheid hun rechtmatige plaats hebben in het opleidingslokaal, ver van het idee dat alleen de doeltaal moet worden gebruikt.